KİRALIK KONAK

Yazar Adı: Yakup kadri Karaosmanoğlu

Basım Yılı: 2010

Yayınevi: İletişim

Sayfa Sayısı: 220

    Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Fransız edebiyatı etkisinde başlayan yazarlığı, 1920’lerden sonra siyasi ve sosyolojik konulara, tarihe, dönem çatışmalarına ve insan psikolojisine yönelir. Onun romanlarında Türk toplumundaki değişimleri görürüz. Tanzimat döneminden Cumhuriyet dönemine kadar olan değişimleri konu edinir. Önce Fecr-i Ati’ye katılıp ardından Milli edebiyat akımına dahil olmuştur. Sağlam bir gözlemcilik yeteneği vardır. Realizmin etkisi görülür fakat buna rağmen kendi düşüncelerini de belirtir. Karakterlerini başarılı bir şekilde canlandıran yazar, eserlerini sıkıcılıktan kurtarmak amacıyla onlara birer aşk olayı ekler. Yakup Kadri’nin üslubu Halid Ziya’dan sonra Türk romanında görebildiğimiz en sağlam üsluptur.

   Kiralık Konak, Yakup Kadri'nin ilk romanıdır. Gerek içeriği gerek karakterleri gerekse kurgusu bakımından Yakup Kadri Karaosmanoğlu romanları arasında önemli bir yer tutar. Türk romanının köşe taşlarından biridir. Roman 2. Meşrutiyet döneminden başlar, Balkan Savaşlarını ve Birinci Dünya Savaşına doğru gittiğimiz, savaşa girdiğimiz yılları ele almıştır. Yazar Tanzimat’tan sonra ortaya çıkan değer kargaşasını, kuşaklar arasındaki kopukluğu ve Batılılaşmanın yol açtığı yozlaşmayı anlatır. Mekan adından da anlaşıldığı gibi eski bir konaktır.

   Romanın başkahramanı Naim Efendi, yaşlı kuşağı temsil eder. Mabeyn-i Hümayunda çalışır sonra emekli olur. Geleneksel değerlere bağlı, zengin, servetli, dürüst bir insandır. Naim Efendinin kızı, oğlu ve damadı Servet Bey ise orta kuşağın temsilcileri, Alafranga hayat tarzı yaşayan, dejenere tiplerdir. Servet Beyin kızı Seniha ise babasının etkisiyle büyümüş, hiçbir değere saygı duymayan, şımarık bir kızdır. Yakup Kadri, bu üç kuşağın kendi aralarındaki mücadeleyi Naim Efendinin eski konağıyla bütünleştirerek mükemmel bir biçimde anlatmıştır. Konağın dağılıp satılığa çıkarılmasıyla biten roman, bir zümrenin çöküntüsünün hikayesidir.

   Romanın anlatımı ve dili biraz sıkıcı geliyor başlangıçta fakat ilerledikçe akıcı ve sade gelmeye başladı. İyi okumalar.