GÖLGELER

Yazar Adı: Zülfü Livaneli

Basım Yılı: 2018

Yayınevi: Doğan Kitap

Sayfa Sayısı: 106

  Zülfü Livaneli; romanları, fikirleri ve müziğiyle dünyada övgülerle karşılanan bir sanatçımızdır. Edebiyat ve sinema alanlarında da ödülleri olan büyük usta. Eskiden beri Livaneli okurum. Kitaplarının çoğunu okudum. Gölgeler kitabı, yazarın Konstantiniyye Oteli adlı kitabının bir parçasıymış.

    Livaneli, Gölgeleri şehrengiz tarzını okuyuculara hatırlatmak için yazmış.

    Şehrengiz: Divan yazınında bir kentin güzelliklerinin, kadın ve erkek güzellerinin anlatıldığı koşuk yapıt. (TDK)

   Kitap, İstanbul’la ilgili 15 kişinin yazılarında kullandıkları müstear isimleri ile yazdıkları yazılardan örnekler veriyor. En değerli şairler, yazarlar ve düşünürleri bir araya toplayıp buluşturuyor. Akademik bir makale değil. Müstear isimleriyle konuşturup, öyküleştirmiş. Yani asılları değil, gölgeleri var. Hem varlar, hem yoklar. Fotoğraflarla da içerik çok güzel betimlenmiş. Şiirler de büyüleyici. Halide’yle, Cemal Süreya’nın dans ettikleri resim şahaneydi. Resimli bir kitap (Aykut Aydoğdu’nun resimleri)

   Yaşar Kemal’in dediği; “kimi polis korkusundan, kimi geçim derdinden kimi de utangaçlıktan kendine gölgeler yaratıyor.” S.61 Kitabı okuduktan sonra bizimde bıraktığımız gölgeler olduğunu düşündüm.

    Mustafa Kemal Atatürk kitaba ilk Halide Edip Adıvar’la konuşarak karşımıza çıkıyor. Sonrada Orhan Kemal’in konuşmasından sonra çıkıyor. Asım Us müstearını, hükümete muhalefet yazılarını yayınlarken kullandığını öğreniyoruz. O dönem fikir ayrılığına düştüğü İsmet İnönü’ye yazılar yazmış. O sırada sözü Avni Mahlasıyla bilinen Fatih Sultan Mehmet’e bırakıyor.

   Nazım Hikmet’te gölge kalabalığına Orhan Selim ile katkıda bulunmuş. Orhan Kemal’i “Mavi Gözlü Dev” şiiriyle duygulandırmış.

 Mehmet Ali Sel (Orhan Veli Kanık) kendi kendine mırıldanır.”Gölgeler “kral çıplak” diye bağıran cesur yüreklerdir.” s.73

   Cemasef, edebiyatımızın çapkın abisi olarak bilinen Cemal Süreya, soyadından nasıl “y” harfinin silindiğini anlatıyor kalabalığa.

   Ve Ülkü Tamer çıkıyor son olarak karşımıza 1 Nisan 2018 de kaybettiğimiz yazar! Dağılmak üzere olan kalabalığa koşarak yetişiyor. Reşat Nuri Güntekin (saksağan) ona kendi müstearının hikayesini anlattırıyor.

    Kitabın genelinde hüzün hakimdi. Livaneli, büyük ustalara saygı duruşunda bulunmuş. Bize kaybettiğimiz değerlerimizi hatırlatıyor. Keşke daha çok değerli üstatlar girseydi kitaba. Tadından yenmezdi.

   ”Hem varsınız hem yoksunuz gerçekte yoksunuz ama üzülmeyin, edebiyat tarihinde varsınız.”