ŞIPSEVDİ
Yazar
Adı: Hüseyin Rahmi Gürpınar
Basım
Yılı: 2009
Yayınevi:
Everest
Sayfa
Sayısı: 474
Roman, Tanzimat Yıllarından beri
Osmanlı-Türk toplumunun temel problemi haline gelen Batılılaşma (Alafranga)
kavramının en somut örneğidir. Felatun Bey ve Rakım Efendi romanıyla başlayan,
Araba Sevdası, Zehra, Şık romanlarıyla devam eden Batılılaşma sürecimizdeki
değişimi ele alır.
Atadan kalma mirası, lüks eğlence mekanlarında yabancı kadınlarla tüketmeye
dayalı yanlış bir Batılılaşma anlayışına vurgu yapılır.
Roman, Meftun ve ailesi içinde geçen
olayları anlatır. Meftun okumak için gittiği Paris’te yıllarca kalır, okumaz.
Paris’ten dönüşte Erenköy’de babadan kalma köşkünde alafranga bir hayat sürme
hevesine kapılır. Komşusu Kasım Efendi çok zengin bir cimridir. Meftun’un
yaşamak istediği hayat, çok para gerektirir. Kasım Efendini görgüsüz, bağnaz
kızı Edibe ile evlenmeyi planlar. Kasım Efendiyi razı etmek için planlar yapar.
Kendisine piyangodan büyük ikramiye çıktığı, söylentisini yayar. Kasım Efendi
parayla avlanır. Kızını Meftun’la evlendirir. Meftun boğazına kadar borca
girer, kayın biraderi Mahir’i kandırarak, babasının parasını çaldırtır. Dram
orada başlar.
Roman; değerlerini kaybetmeye başlayan
toplumun trajedisidir. Para hırsı ile aileler kurmak, insanların hayatını yalan
ve hilelerle yıkmak mutluluk getirmediği gibi yıkıcıdır.
Yazar, öz-benliğini yitirmeden, örf, adet,
gelenek ve göreneklerimize uygun yaşamak gerektiğini vurgular. Romanın dili son
derece sadedir. Hüseyin Rahmi Gürpınar ilginç tipleri mizahi bir üslupla
anlatır. Bu romanında halk dilini kullanmıştır. Halk diline ait sözcük ve
deyimler göze çarpar. “fanfan, finfon, zıkkım, pisboğazlığın lüzumu yoh” gibi.
”Cenab-ı Hak sevdiği kulunu sakat
yaratır. Bu dünyadaki maluliyetin öbür dünyada ecri büyük olur” Kasım Efendinin
felsefesidir. (sayfa:163)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder